Wat kun je in de stille dagen vòòr TaTaSteel beter doen dan het Meerjarenbeleidsplan 2022-2025 van de Koninklijke Nederlandse Schaakbond lezen? Je moet je immers voorbereiden op de dingen die komen gaan.
Op deze plaats heb ik de vergrijzing van onze schaakclub al eens aan de orde gesteld. De landelijke situatie is niet beter. In de Inleiding van het Meerjarenbeleidsplan (MJBP) wordt ‘een scherp contrast’ geschetst tussen enerzijds een al vele jaren (licht) teruglopend ledental, en anderzijds een grotere populariteit dan ooit tevoren. Dat laatste zou blijken uit het feit dat ‘alle schaakborden waren uitverkocht’ en uit de exponentiële stijging van het aantal online schakers. ‘Het is daarom voor ons als KNSB noodzakelijk om snel te handelen en mee te gaan met de tijd.’
Klare taal. Hoe willen ze dat aanpakken?
Om te beginnen wordt de KNSB in het MJBP neergezet als een ambitieuze bond met een missie: ‘Wij willen dat iedereen in Nederland onze schaakpassie deelt’. Sommige missies zijn tot mislukken gedoemd en deze is daar hopelijk één van. Je moet er niet aan denken dat iedereen in Nederland net zo aan schaken verslingerd raakt als wij. In zo’n land valt niet te leven. Als tegenwicht wordt de nuttige rol van het schaken in de maatschappij nog eens uiteen gezet: persoonlijke ontwikkeling en geestelijke gezondheid (onder verwijzing naar de onvermijdelijke professor Scherder), verbinding, brug in diversiteit en inclusiviteit. Indrukwekkend, maar welke sportbond of culturele vereniging vindt dat niet van zichzelf?
Het MJBP bevat veel mooie woorden en zinnen. Zo wil het de externe communicatie verbeteren door meer en gerichte externe (online) marketing en communicatie, en ‘ons merk’ versterken door juiste ambassadeurs te benoemen. Helemaal mee eens. Er staan er in het stuk gelukkig ook concrete plannen.
Er komt, na gemor van de leden, een nieuw bondsblad als opvolger van het pas opgeheven Schaakmagazine, een Fysiek schaakmagazine 2.0. De leden krijgen het gratis en anderen kunnen het in de winkel kopen. Sensationeel is dat het pand in Haarlem wordt verkocht. Daarmee komt een jarenlange discussie tot een eind. Er wordt een plan gemaakt om de opbrengst duurzaam in te zetten voor vernieuwing, dus potverteren is er niet bij!
Het lidmaatschapsmodel wordt geherdefinieerd. Helaas geen nieuwe lidmaatschapsvormen (zoals een recreatielidmaatschap) om aan de diversiteit in de vraag te voldoen, maar door samenwerking met andere organisaties moet de opbrengst van het lidmaatschap worden ‘verbreed’, onder andere door kortingen op schaakmateriaal. Als iets oude wijn in nieuwe zakken is, dan is het dit plan wel.
Het meest controversieel is het voornemen om de bondsraad, het hoogste orgaan van de KNSB, geleidelijk te vervangen door een ledenraad. Deze moet een betere 'afspiegeling van het schaaklandschap' geven. Aan de getrapte vertegenwoordiging (vereniging - regionale bond - bondsraad) komt dan een einde. De regionale bonden, die autonoom zijn, verliezen niet alleen hun recht om leden van de bondsraad te benoemen, maar zij krijgen ook meer uitvoerende taken en mogen minder beleid maken. Het sluitstuk van deze centraliserende herstructurering is de Vereniging 2.0. Het belangrijkste kenmerk van de Vereniging 2.0 is dat er veel vrijwilligers in actief zijn zodat veel activiteiten kunnen worden ontplooid waardoor veel ongeorganiseerde schakers (‘YouTube schakers’) alsnog lid worden. Om beter te kunnen aansluiten op de vraag moet het aanbod ‘breder, sneller en hipper’ worden. 

Het is goed dat de KNSB plannen maakt om de toekomst van het schaken in Nederland zeker te stellen. In het nieuwe MJBP staan echter te veel mooie woorden en te weinig nieuwe, creatieve ideeën. Het is topdown gedacht. Om toekomstbestendig te worden, zou de KNSB zich meer moeten baseren op de wensen en verwachtingen van jonge schakers en toekomstige leden. Geef hun een stem in de vormgeving van de schaakbond van de toekomst. Laat hen schaakclubs inrichten volgens hun wensen en inzichten. Dan ontstaat misschien de zo hoognodige KNSB 2.0.

Opgave

Elke maand een serie opgaven, steeds stijgend in moeilijkheidsgraad. Ter lering en vermaak.

De eerste van janua2201 12112 5ri: een kruispunt van wegen
01-1 Wit geeft mat in twee zetten

 

Oplossing van de vorige week
12-5 Wat is de winnende zet
voor wit?

 1.Ph7 (Wint de kwaliteit. 1.Txh5 leidt tot niets.) 1...Dg7 (1...Kxh7 2.Dxh5+ en mat op de volgende zet.) 2.Pxf8 en wint met een kwaliteit meer.